Margarideto(-de-muraio)
Erigeron karvinskianus
Asteraceae Compositae
Autre noum : Erigeroun(-de-Karvinski).
Noms en français : Pâquerette des murailles, Vergerette de Karvinski.
Descripcioun :La margarideto-de-muraio, que fai partido dóu gènre Erigeron, trachis en mato dins li muraio de vilo e li baus fres. Es uno planto aro naturalisado que nous vèn dóu cèntre de l'Americo. Li flour coumpousado dounon d'èr à-n-aquéli di margarideto. Li fueio, de 1 à 3 cm, an de 3 à 5 partido pèr aquéli d'en bas, alor que li d'en aut soun un pau en lanço.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Erigeron
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 15 à 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Muraio
- Paret
- Baus fres
- Limas de ribiero
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Americo-Cèntre
Ref. sc. : Erigeron karvinskianus DC., 1836
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753